Ngày 26-6, TAND tỉnh Gia Lai đã tuyên hủy bản án sơ thẩm số 98/2024/HS-ST ngày 9-9-2024 của TAND huyện Chư Păh, để điều tra lại vụ án “Xâm phạm chỗ ở của người khác” theo quy định tại khoản 1 Điều 158 Bộ luật Hình sự.
Nội dung vụ án: Tranh chấp dân sự chuyển thành vụ án hình sự
Theo hồ sơ, gia đình bị cáo Lê Thị Kim sinh sống hợp pháp tại thôn 7, xã Ia Nhin và có thế chấp nhà đất vay ngân hàng. Năm 2020, người con trai là Nguyễn Phước Cường chuyển nhượng quyền sử dụng đất cho ông T.V.T. Sau đó, ông T chuyển nhượng lại cho vợ chồng ông Huỳnh Văn Quốc.
Tuy nhiên, bị cáo Cường cho rằng đây là hợp đồng giả cách, chỉ nhằm vay tiền, và gia đình bị cáo vẫn tiếp tục ở trong nhà. Đến ngày 2-1-2022, ông Quốc đổ phân bò vào nhà, ném lên bàn thờ, gây căng thẳng giữa hai bên.
Đỉnh điểm, đêm 26-11-2022, gia đình bị cáo quay lại căn nhà đang tranh chấp, phá khóa và vào ở lại từ đó đến nay. Từ sự việc này, cơ quan công an khởi tố ba người trong gia đình bị cáo Kim về tội xâm phạm chỗ ở.
TAND tỉnh Gia Lai: Vụ án còn nhiều mâu thuẫn cần làm rõ
Sau khi cả ba bị cáo kháng cáo kêu oan, TAND tỉnh Gia Lai nhận định:
-
Căn nhà là tài sản đang tranh chấp với nhiều phán quyết dân sự trước đó chưa rõ ràng;
-
Hành vi xâm phạm chỗ ở cần xác định rõ quyền sử dụng đất, quyền cư trú thực tế và yếu tố cấu thành tội phạm;
-
Tình tiết ông Quốc từng đổ chất bẩn vào nhà, bị xử phạt hành chính cũng là một yếu tố phản tố cần đánh giá khách quan.
Từ đó, HĐXX tuyên hủy án sơ thẩm để điều tra lại, yêu cầu xem xét toàn diện mối quan hệ pháp lý giữa các bên, tránh hình sự hóa quan hệ dân sự.
Liên quan khác: Tranh chấp dẫn đến xô xát, một bị cáo bị phạt tù
Cũng liên quan đến tranh chấp căn nhà, ngày 27-3-2025, TAND tỉnh Gia Lai xét xử phúc thẩm và tuyên phạt Nguyễn Phước Cường 12 tháng tù về tội cố ý gây thương tích, do có hành vi xô xát với ông Huỳnh Văn Quốc trong lúc bị ông này cầm rựa đuổi theo.
Góc nhìn pháp lý
Theo quy định tại Điều 158 BLHS, tội “Xâm phạm chỗ ở của người khác” đòi hỏi phải xác định rõ người bị xâm phạm có đang cư trú hợp pháp hay không. Trong khi đó, việc chuyển nhượng đất có dấu hiệu giả cách, gia đình bị cáo vẫn ở ổn định trong nhà cho đến khi bị ép rời đi, có thể làm phát sinh quyền cư trú hợp pháp thực tế.
Do đó, xác định yếu tố “người khác” trong tội danh này cần hết sức thận trọng, không thể chỉ căn cứ vào sổ đỏ.
