Cho rằng đã hết thời hạn truy cứu trách nhiệm hình sự, TAND huyện Mỹ Đức không xét hỏi, kết tội với các bị cáo về một số sai phạm.
Sau hai ngày làm việc 8-9/8, TAND Mỹ Đức (Hà Nội) khép lại phiên sơ thẩm xét xử 14 cựu cán bộ huyện, xã liên quan sai phạm đất đai tại Đồng Tâm. Tuy nhiên, toà chỉ xem xét việc cán bộ xã tự ý chia chác 10 lô đất và “hợp thức hoá” với cán bộ huyện để được cấp sổ đỏ, những sai phạm khác nêu trong cáo trạng không được đề cập.
Trong phần tuyên án, TAND Mỹ Đức giải thích những sai phạm này xảy ra từ hơn chục năm trước, nay không còn thời hiệu để truy cứu trách nhiệm hình sự nên toà không xét đến.
“Nhân vật chính” trong các sai phạm thời kỳ này là Nguyễn Văn Sơn (nguyên chủ tịch xã), Nguyễn Tiến Triển (nguyên Bí thư Đảng ủy), Nguyễn Văn Bột (nguyên chủ tịch xã), Nguyễn Xuân Trường (nguyên cán bộ địa chính xã).
Tự cho dân đấu thầu đất trước, báo cáo sau
Theo buộc tội của VKS, tháng 9-10/2003, UBND xã Đồng Tâm, Đảng ủy, HĐND, UBND xã thống nhất lập tờ trình xin cấp đất giãn dân cho các hộ ở bốn khu vực: khu Ao Cáu, Bãi Ao, Quán Thá, Đầu Bút thuộc xã Đồng Tâm.
Ông Nguyễn Tiến Triển, Nguyễn Văn Sơn, Nguyễn Xuân Trường cùng Phó bí thư Đảng uỷ, phó chủ tịch HĐND và trưởng các bộ phận đã họp bàn kế hoạch lập hồ sơ xin cấp đất giãn dân.
Thống nhất lý do thiếu kinh phí để xây dựng một số công trình phúc lợi tại địa phương, hội nghị thống nhất để lại một số diện tích ở những vị trí thuận lợi (giáp đường giao thông) cho các hộ dân đấu giá, từ 500.000 đến 650.000 đồng/m2.
Còn lại, một số khu vực vị trí xấu, xã sẽ tổ chức xét cấp đất giãn dân cho các hộ có đủ tiêu chuẩn, thu tiền 7-13 triệu/100 m2. Ngày 19-20/10/2003, UBND xã tổ chức cho các hộ dân đấu thầu và xét cấp đất giãn dân. Trong số những người mua có 63 hộ dân không đúng đối tượng. Từ số tiền nộp của những người này, xã Đồng Tâm bỏ túi hơn 1,5 tỷ đồng. Hơn hai tháng sau khi việc mua bán đất xong xuôi, xã mới lập danh sách 63 hộ kèm tờ trình gửi lên huyện.
Huyện hợp thức hoá bằng việc ra quyết định thu hồi hơn 6.500 m2 đất tại Ao Cáu, Bãi Ao, Rặng Chúc và Đầu Bút để cấp đất cho 63 hộ với diện tích 6.000 m2. Phần còn lại hơn 530m2 làm hành lang giao thông.
Trong số tiền thu của 63 hộ, ngoài phần nộp kho bạc nhà nước, xã Đồng Tâm đã dùng để xây dựng đường, trường và hoạt động thường xuyên của, xã. Cơ quan điều tra không nhận thấy có dấu hiệu tư lợi của các cán hộ xã.
Xẻ đất công bán dần lấy tiền tiêu
Ngoài ‘làm trước báo cáo sau’ nói trên, các cán bộ xã Đồng Tâm còn nhiều lần cấp trái thẩm quyền, bán đất sai mục đích sử dụng cho nhiều hộ dân thu tiền không hóa đơn chứng từ, thu tiền cho xã tiêu riêng.
Năm 2002, lấy lý do thôn Đồng Mít xin kinh phí xây nhà văn hóa, với sự đồng ý của Bí thư Đảng ủy Nguyễn Tiến Triển, Chủ tịch xã Nguyễn Văn Bột đã giao cán bộ địa chính Trường bán đất trái thẩm quyền cho 9 hộ dân với diện tích hơn 1.600 m2.
Một lần khác vào năm 2003-2004, bốn hộ dân ở xã Đồng Tâm cùng có đơn xin cấp đất. Nguyễn Văn Sơn khi đó là chủ tịch xã cùng Nguyễn Xuân Trường đã duyệt cấp cho tất cả, thu tổng cộng gần 30 triệu đồng. Trong quá trình sử dụng, các hộ đều tự lấn chiếm thêm đất công, sau đó chuyển nhượng qua nhiều người. Hai cán bộ xã ‘nhắm mắt làm ngơ’ việc này.
Liên quan vụ án còn có cán bộ phòng tài nguyên môi trường huyện Mỹ Đức, tên Đinh Như Hải. Trong các năm 2011-2012, ông Hải đã thẩm định, ký xác nhận sai luật cho hai hồ sơ xin cấp quyền sử dụng đất của xã Đồng Tâm với tổng diện tích là 240m2, gây thiệt hại 72 triệu đồng. Do thiệt hại Hải gây ra chưa đủ định lượng nên ngày 12/6/2017 Công an huyện Mỹ Đức đã rút Quyết định khởi tố đối với ông Hải.
Bản án tuyên chiều 9/8 của TAND huyện Mỹ Đức xác định, cuối năm 1996, UBND tỉnh Hà Tây cũ ra quyết định thu hồi diện tích 5.400 m2 đất do xã Đồng Tâm quản lý, giao cho 49 hộ dân làm nhà ở theo diện cấp đất giãn dân. Chủ tịch xã thời đó là ông Nguyễn Văn Bột và cán bộ địa chính Trường đã tổ chức giao đất cho 39/49 hộ dân với diện tích gần 4.100 m2.
Còn lại khoảng 1.300 m2, UBND xã Đồng Tâm không giao nốt cho 10 hộ trong danh sách đã trình tỉnh phê duyệt mà chia có 10 cán bộ chủ chốt của xã có nhiều năm công tác. Mỗi nhà 130m2 đất, thu tiền 100.000 đồng/m2. Trong số này có gia đình ông Bột, Sơn, Trường, Triển…
Toà tuyên phạt bị cáo Trường án 6 năm 6 tháng tù; Triển 30 tháng tù; Sơn 36 tháng, Bột 18 tháng tù treo, Lê Đình Thuần (nguyên chủ tịch xã) 42 tháng. 5 người còn lại là nguyên trưởng công xã, phó bí thư Đảng ủy xã, trưởng ban tài chính, xã đội trưởng, kế toán bị phạt 24-30 tháng.
Cả 10 người đều bị tuyên phạm tội Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ.
Bốn cựu cán bộ phòng tài nguyên môi trường huyện Mỹ Đức bị tuyên phạm tội Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng. Trong đó, ông Phạm Hữu Sách (nguyên trưởng phòng Tài nguyên và môi trường huyện Mỹ Đức) bị phạt 24 tháng tù treo, Đinh Văn Dũng (nguyên phó phòng Tài nguyên và môi trường huyện kiêm Giám đốc văn phòng đăng ký đất đai) 36 tháng tù, Bạch Văn Đông (nguyên Phó Giám đốc văn phòng đăng ký đất đai) 30 tháng tù, Trần Trung Tấn (cán bộ hợp đồng văn phòng đăng ký đất đai) 24 tháng tù treo.
Điều 23 Bộ luật Hình sự 1999: Thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự 1. Thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự là thời hạn do Bộ luật này quy định mà khi hết thời hạn đó thì người phạm tội không bị truy cứu trách nhiệm hình sự. 2. Thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự được quy định như sau: a) Năm năm đối với các tội phạm ít nghiêm trọng; b) Mười năm đối với các tội phạm nghiêm trọng; c) Mười lăm năm đối với các tội phạm rất nghiêm trọng; d) Hai mươi năm đối với các tội phạm đặc biệt nghiêm trọng. 3. Thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự được tính từ ngày tội phạm được thực hiện. Nếu trong thời hạn quy định tại khoản hai Điều này người phạm tội lại phạm tội mới mà Bộ luật quy định mức cao nhất của khung hình phạt đối với tội ấy trên một năm tù, thì thời gian đã qua không được tính và thời hiệu đối với tội cũ được tính lại kể từ ngày phạm tội mới. Nếu trong thời hạn nói trên, người phạm tội cố tình trốn tránh và đã có lệnh truy nã, thì thời gian trốn tránh không được tính và thời hiệu tính lại kể từ khi người đó ra tự thú hoặc bị bắt giữ. |